Total Pageviews

Wednesday, March 6, 2013

Η αναπόφευκτη κατήχηση

http://www.tanea.gr/news/greece/article/5003761/h-diabrwsis-twn-paidwn/

Πριν από λίγες μέρες ο τύπος παρουσίασε την πληροφορία πως η "Χρυσή Αυγή" πρόκειται να επιδοθεί σε κατήχηση των ελληνοπαίδων.Η είδηση προκάλεσε τη συντονισμένη διαμαρτυρία πολλών αντιπάλων κομμάτων,των ΜΜΕ,εκπροσώπων πολιτών και ποικίλων οργανώσεων.

Έχω από αρκετόν καιρό σημειώσει πως το αποτρόπαιο δεν το αντιμετωπίζεις ξορκίζοντάς το αλλά κοιτάζοντάς το κατάματα με θάρρος. Δυστυχώς,η κοινωνία μας,απέναντι στο αποτρόπαιο που προσωποποιεί η Χ.Α,έχει επιλέξει την οδό της υστερικής διαμαρτυρίας ή του υστερόβουλου αρνητισμού.Η άρνηση (ή μήπως αδυναμία?) του πολιτικού συστήματος,της κοινωνίας των πολιτών,των επιστημόνων,των σκεπτόμενων ανθρώπων,να επιχειρηματολογήσουν έναντι της Χ.Α,έχει μοιραία ρίξει το βάρος ανάσχεσής της στα ΜΜΕ.Τα τελευταία,στερούμενα επιχειρημάτων και έχοντας εθίσει το κοινό (και εθιστεί τα ίδια) σε εξ αντανακλάσεως στερότυπες αντιδράσεις,αναπαράγουν το αδιέξοδο.Υστερικές κραυγές ("πρόκληση","σοκ","σχέδια ντροπής") και επίμονη (αντιδεοντολογική και πολιτικά ελέγξιμη) λογοκρισία των εκπροσώπων της Χ.Α,οι οποίοι πεισματικά παραμένουν απρόσκλητοι από τα τηλεοπτικά πάνελ (αυτό δε συνιστά δημοκρατική συμπεριφορά από πλευράς δημοσιογράφων,αλλά υπακοή σε φορμαλιστικά στερεότυπα politically-correct δημοσιογραφίας).

Πολύ φοβάμαι,διαβάζοντας την επιχειρηματολογία όσων εθίγησαν από τις προθέσεις της Χ.Α,πως η νοοτροπία της μη-ανοχής απέναντι στην αντίθετη άποψη,έχει διαποτίσει ευρύτατα κοινωνικά στρώματα.Σε τέτοιο βαθμό,ώστε η Χ.Α να αποτελεί συχνά,το ανεστραμμένο είδωλο παρόμοιων ολοκληρωτικών απόψεων που εμφιλοχωρούν σε ποικίλους πολιτικούς χώρους.Υπό αυτή την έννοια,πριν επικρίνουμε τη Χ.Α,πρέπει -για να παραφράσω ένα σύνθημα του γαλλικού Μάη- "να ξεριζώσουμε το χρυσαυγίτη που κουβαλάμε μέσα μας".
Υπερβολικό? Ας δούμε ορισμένες θέσεις μη-χρυσαυγιτών,από το άρθρο των "Νέων":

1) Η οικογένεια δεν έχει το δικαίωμα να οδηγεί τα παιδιά σε παράλληλες ομάδες εκπαίδευσης που αμφισβητούν τον ρόλο του σχολείου και τους θεσμούς της οργανωμένης κοινωνίας, λένε στα «ΝΕΑ» ακαδημαϊκοί σχολιάζοντας την κατήχηση μαθητών ηλικίας 6-10 ετών που έχει ξεκινήσει η Χρυσή Αυγή. Οποιαδήποτε τέτοια απόπειρα, σύμφωνα με τους ειδικούς, απομονώνει τα παιδιά από τους συνομηλίκους τους.

Ποιός νομιμοποιείται να κηρύττει την αυθεντία των θεσμών? Η αποδοχή του ρόλου των θεσμών και της σημασίας τους για την κοινωνική συμβίωση,πρέπει να είναι προϊόν κριτικής αποτίμησης και αποδοχής τους,από πλευράς των ατόμων και όχι ex cathedra διακήρυξης του υποτιθέμενου "αλάθητου" της κοινωνικής οργάνωσης.Με απλά λόγια,πρέπει να πείσουμε με επιχειρήματα τους πολίτες πως οι θεσμοί είναι χρήσιμοι και όχι να διακηρύξουμε τη μη-αμφισβήτησή τους! Άλλωστε υπάρχουν πολίτες που θεωρούν πως οι θεσμοί (γενικά) ή κάποιοι θεσμοί (ειδικότερα) έχουν αρνητικές επιπτώσεις σε ό'τι οι ίδιοι εκτιμούν ως ιδεατή κοινωνική εξέλιξη. Το ΚΚΕ και ευρύτατο τμήμα της Αριστεράς,αμφισβητεί για παράδειγμα το θεσμό του αστικού κοινοβουλίου,ως αντιδραστικό! Οι Αναρχικοί αμφισβητούν κάθε κοινωνικό θεσμό ως "ενεργούμενο της κρατικής καταστολής"! Οι παραθρησκευτικές οργανώσεις αμφισβητούν όσους πολιτειακούς θεσμούς εκτιμούν πως στρέφονται ενάντια σε ό'τι θεωρούν "ιερό και απαραβίστο"!
Η αμφισβήτηση των θεσμών του κράτους όχι μόνο είναι εύλογη (ως προϋπόθεση της κριτικής του αποτίμησης),όχι μόνο πρέπει να είναι ενεργός (ως παράγοντας διαρκούς αποτίμησης της κοινωνικής τους επίπτωσης),αλλά υφίσταται ήδη στην Ελληνική κοινωνία εδώ και δεκαετίες από διαφορετικούς ιδεολογικο-πολιτικούς χώρους! Είναι τουλάχιστον υποκριτικό να την ανακαλύπτουμε και να τη στηλιτεύουμε, μόλις επιχειρείται εκ μέρους της Χ.Α!


2) «Καμία πολιτική οργάνωση δεν έχει το δικαίωμα να χειραγωγεί το μυαλό και την ψυχή μικρών παιδιών, ιδιαίτερα όταν αυτή είναι φορέας μισαλλόδοξων μηνυμάτων και ιδεών. Την Ιστορία αυτού του τόπου τη διδάσκονται τα παιδιά στα σχολεία και πουθενά αλλού», δήλωσε ο υφυπουργός Παιδείας Θεόδωρος Παπαθεοδώρου.

Ο υφυπουργός λοιπόν αποκηρύσσει τη διδασκαλία της Ιστορίας από άλλους φορείς πέραν των σχολείων! Προφανώς,ό'τι δεν εμπίπτει στη "διδακτέα ύλη Ιστορίας" δεν επιτρέπεται να διδάσκεται! Με άλλα λόγια,αυτό που επιτρέπεται να διδάσκεται είναι μόνο ό'τι έχει την έγκριση του επίσημου κράτους! Θαυμάστε "δημοκρατική" αντίληψη πολιτικού ο οποίος καμαρώνει πως ανήκει στο "δημοκρατικό τόξο του κοινοβουλίου"! Το ενδεχόμενο το Κράτος να τελεί υπό καθεστώς ολοκληρωτισμού και να αστυνομεύει την παρεχόμενη γνώση και τις πηγές πληροφόρησης των πολιτών,προφανώς δεν απασχόλησε τον υφυπουργό ή δεν ήταν αρκετό να άρει τη βεβαιότητά του για την αναγκαιότητα "αποκλειστικότητας του Κράτους στη διδασκαλία της ιστορίας"! 
Ειλικρινής είναι ο υφυπουργός: δίχως το Κρατικό μονοπώλιο στην Ιστορική διδασκαλία,δεν μπορεί κανένα Κράτος να οικοδομήσει τους εθνικούς μύθους που χρειάζεται για τη νομιμοποίησή του.Ολόκληρη η διδασκαλία είναι προσανατολισμένη σ'αυτό το στόχο.Οι πολίτες στα σχολεία μαθαίνουν πάντοτε πως στην πορεία της ιστορίας το έθνος τους υπήρξε πάντοτε "υπερέχον","ξεχωριστό",ενίοτε και "επιλεγμένο απ'το Θεό ή απ'το Πεπρωμένο,για να κυριαρχήσει".Στις πολεμικές συγκρούσεις υπήρξε "εν δικαίω",σχεδόν πάντοτε "αμυνόμενο" απέναντι σε επίβουλους εχθρούς και ποτέ "επιτιθέμενο αναιτίως".Οι νίκες του έθνους αποτελούν πάντοτε "μεγαλειώδη κατορθώματα" που συγκλονίζουν την υφήλιο (sic) ενώ οι σποραδικές ήττες,οφείλονται κατά κανόνα σε "προδότες" που τους αξίζει μόνο περιφρόνηση ή κρεμάλα!
Τα σχολικά εγχειρίδια όλων των κρατών καλλιεργούν λίγο-πολύ αυτά τα στερεότυπα εθνικού μεγαλείου.Δεν είναι τυχαίο πως,στη σχολική διδαχή της Ιστορίας και των Θρησκευτικών,έχουν επισημανθεί οι περισσότερες αιτίες για την καλλιέργεια της μισαλλοδοξίας και της αμοιβαίας καχυποψίας ανάμεσα στους ανθρώπους.
Προφανώς,ο δημοκράτης υφυπουργός δεν ενοχλείται απ'αυτά όταν αξιώνει την αποκλειστικότητα της διδασκαλίας από τους φορείς των οποίων-τυχαία?-είναι πολιτικός προϊστάμενος.
Αλλά τότε,σε τι ακριβώς διαφέρει η αντίληψή του απ'την αντίστοιχη της Χ.Α?

3)  «Αυτές οι ομάδες δεν είναι ούτε πρόσκοποι ούτε Κατηχητικό της Εκκλησίας. Δεν είναι τίποτα το θεσμοθετημένο».

Άρα κάθε θεσμοθετημένη κατήχηση είναι θεμιτή! Αρκεί η Κρατική σφραγίδα για να νομιμοποιηθεί στη συνείδηση της καθηγήτριας Σχολικής Παιδαγωγικής του Α.Π.Θ,η οποία ζητά την παρέμβαση του Υπουργείου και του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου! Ζητά λοιπόν απερίφραστα τη λογοκρισία,την απαγόρευση του κατηχητικού της Χ.Α,επειδή δε διαθέτει κρατική αναγνώριση! Μα είναι επιχειρηματολογία κριτικής αντιμετώπισης του φασισμού αυτή? Κι αν αύριο,το επίσημο κράτος αποκτήσει ολοκληρωτικά χαρακτηριστικά και επικυρώσει κατηχητικά της αρεσκείας του,όλα θα είναι εντάξει? Οχυρωνόμενη πίσω από φορμαλισμούς,η καθηγήτρια αποφεύγει να μιλήσει για το περιεχόμενο των κατηχητικών.
Αγνοεί πως σε αρκετά εκκλησιαστικά κατηχητικά καλλιεργείται συστηματικά η μισαλλοδοξία και ο θρησκευτικός φανατισμός?
Ή μήπως,στις κρατικά αναγνωρισμένες κομματικές νεολαίες το κλίμα είναι διαφορετικό? Η ΚΝΕ διδάσκει την "πάλη των τάξεων",κάποιοι άλλοι πιο προχωρημένοι το "ταξικό μίσος".Υπάρχουν και τα συγκοινωνούντα δοχεία που επωάζουν τον "πόλεμο στο κεφάλαιο" μαζί με το φθόνο για τους πλούσιους που "θα στερηθούν την επουράνια βασιλεία"...
Η κρατική αναγνώριση δεν εξαλείφει τη μισαλλοδοξία αγαπητή καθηγήτρια!
Η μισαλλοδοξία είναι εδώ χρόνια τώρα,δεν την ανακάλυψε η Χ.Α, απλώς διεκδικεί κι αυτή το μερίδιό της.


Είναι προφανές πως με τέτοιους "δημοκράτες-κατήγορους",η Χ.Α, δε χρειάζεται συνήγορους. 
Η κουλτούρα της μη ανοχής είναι κυρίαρχη.Οι επικριτές της Χ.Α εμφορούνται απ'αυτήν την κουλτούρα, σε μεγάλο δυστυχώς βαθμό.Η Χ.Α παίζει εντός έδρας και οι θεατές είναι από χρόνια εθισμένοι σ'αυτού του είδους το σπορ.Η διαλλακτική επιχειρηματολογία,ο στέρεος κριτικός λόγος,το ψυχικό σθένος απέναντι στο φανατισμένο εκπρόσωπο του μίσους,όλα αυτά που θα'πρεπε να μας διαχωρίζουν απ'τη χρυσαυγή,ψάχνουμε να τα βρούμε μέσα μας και -μάταια- στους αυτοαποκαλούμενους δημοκράτες πολιτικούς.Η χρυσαυγή κολακεύει το απάνθρωπο μέσα μας υποδαυλίζοντας τα χειρότερά μας ένστικτα και το φαρισαϊκό πολιτικό σύστημα το βάζει στα πόδια κραυγάζοντας "κλέφτης"!

Υπάρχει όμως και το ζήτημα της κατήχησης.
Τι είναι κατήχηση?
Μια απόπειρα ορισμού της δίνεται εδώ http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AE%CF%87%CE%B7%CF%83%CE%B7&dq=

Ενδιαφέρον στοιχείο είναι το ό'τι η "κατήχηση" στην ευρύτερη σημασία της γίνεται συνώνυμη του "προσηλυτισμού".Και πράγματι,η επίμονη και συνεχής προώθηση/υποστήριξη/ευμενής παρουσίαση συγκεκριμένων απόψεων που αποσκοπεί στην υιοθέτησή τους από πλευράς του κοινού,είναι το ίδιο πράγμα,όπως κι αν την ονομάσουμε:"κατήχηση","προσηλυτισμό","προπαγάνδα","διαφώτιση","διάπλαση" κ.ο.κ

Δεκάδες προβληματισμοί μπορούν να διατυπωθούν εν είδει ερωταποκρίσεων:

-Μπορούν τα παιδιά μας να αποφύγουν την κατήχηση?
-Ναι,εφόσον αυτή προϋποθέτει την ένταξή τους σε συγκεκριμένο περιβάλλον (εκκλησιατικά κατηχητικά,κομματικές νεολαίες κλπ)

-Μήπως όμως η υποχρεωτική ένταξή τους στο σχολικό περιβάλλον τα εκθέτει σε κάποιου είδους κατήχηση?
-Το ερώτημα έχει βάση και μπορεί να υποστηριχθεί απ'το περιεχόμενο της διδασκαλίας της ιστορίας και των θρησκευτικών,αλλά και των σχολικών εορτών ("28η Οκτωβρίου","Πολυτεχνείο","25η Μαρτίου").

-Μήπως τότε η εκπαίδευση θα έπρεπε να είναι προαιρετική για κάθε παιδί?
-Θεωρητικά ναι,στην πράξη εγείρονται πρακτικά ζητήματα στοιχειώδους διδασκαλίας.

-Αλλά τότε,δε θα υφίσταντο τα παιδιά εξ ολοκλήρου οικογενειακή κατήχηση?
-Αναπόφευκτα...

-Και τι μας "εγγυάται" πως η οικογένεια δε θα είναι εξίσου μισαλλόδοξη με τη χρυσαυγή?
-Τίποτε δυστυχώς,τα διλήμματα πολλαπλασιάζονται...

-Μήπως τότε θα έπρεπε το Κράτος να παρακολουθεί τις οικογενειακές συζητήσεις?
-Κιμ-Γιονγκ Ουν άσε τα αστεία και πήγαινε να παίξεις με τους πυραύλους σου...


Για να κλείσουμε το θέμα (αδιέξοδο για άλλη μια φορά) ίσως πρέπει,μια που μιλάμε για τα παιδιά,να ρωτήσουμε τη δική τους γνώμη.
Διαβάζοντας μια έκθεση του γιού μου (γ' δημοτικού),στάθηκα στον επίλογό του: "...στην τάξη μου νιώθω ο'τι μαθαίνω περισσότερα από οπουδήποτε αλλού.Εμένα δε με νοιάζει αν είναι αλλιώς,ακόμα κι αν αλλάξει θα τη θυμάμαι για πάντα".
Ίσως λοιπόν αυτό να είναι το σημαντικότερο.Το σχολείο,εκτός από χώρος παροχής (αμφισβητούμενων έστω) γνώσεων και δεξιοτήτων,είναι πρωτίστως ένας χώρος κοινωνικοποίησης των παιδιών.Το μάθημα δε γίνεται μόνο μέσα στην τάξη αλλά και έξω απ'αυτήν.Στο διάλειμμα,στην αυλή μαθαίνουν να συμβιώνουν,να παίζουν,να μοιράζονται στιγμές χαράς ή πόνου,να επικοινωνούν,να διαφωνούν,να πληγώνονται,να ερωτεύονται...να ζουν κοινωνικά.
Ίσως η μεγαλύτερη προσφορά του σχολείου να είναι η καλλιέργεια της κοινωνικής συμβίωσης.
Τα υπόλοιπα,οι γνώσεις,οι αντιλήψεις,οι ιδέες είναι και θα είναι εσαεί υπό αίρεση!

Προχώρα λοιπόν γιέ μου με την "Καινή Διαθήκη" δίπλα στο "Κοράνι" πλάι στην "Ιστορία της Αθεϊας".
Με το "Κομμουνιστικό Μανιφέστο" και τον "Πλούτο των Εθνών",πλάι στην "Προδομένη Επανάσταση" στο "Θεός και Κράτος" και στο "Σύνταγμα της Ελευθερίας".
Με τους Προσωκρατικούς και τους Τραγικούς,δίπλα στη "Θεία Κωμωδία" γιατί είναι "Ανθρώπινο,πολύ ανθρώπινο".
Με τις παρτίδες σκάκι του Φίσερ,τον Αστερίξ τον Καβάφη και τον Yeats.
Και μην ξεχνάς ποτέ την "Epistola de Tolerantia" και τους κυνηγημένους της γης...

6/3/2013

1 comment:

  1. Συμφωνώ ότι η λογική αντιμετώπισης της Χ.Α. με νομικισμούς και απαγορεύσεις είναι πολιτικά ελλειποβαρής και -φοβάμαι- καταδικασμένη σε ιστορική αποτυχία. Η αμηχανία και η ψευδοευπρέπεια της πολιτικής ορθότητας των εκπροσώπων του "δημοκρατικού-συνταγματικού τόξου" είναι βούτυρο στο ψωμί των ναζιστοειδών. Είμαι εδώ και καιρό απολύτως απαισιόδοξος για το θέμα αυτό.

    Υ.Γ. Οι γιοι σου είναι πολύ τυχεροί...

    ReplyDelete