Total Pageviews

Saturday, March 10, 2012

Οι δρόμοι

"Θύμωνα με τους φίλους μου τους δρόμους
μα εκείνοι ξέραν τις ανάγκες μου καλύτερα"
                                 (Τίτος Πατρίκιος)

"Hard is the journey,
hard is the road
and where am I ?"
                          (Li Tae Po)

 Ο άνθρωπος παλεύοντας να φτιάξει πολιτισμό,υποχρεώθηκε να ανοίξει δρόμους.Αν η πολιτιστική πορεία προυποθέτει πάλη με τα στοιχεία της φύσης αλλά και με τον εαυτό μας,είναι επόμενο πως οι δρόμοι που πρέπει ν'ανοιχτούν είναι τόσο εξωτερικοί,όσο και εσωτερικοί.Οσο απαραίτητο είναι το "ξελόγκωμα" για να διαβεί το όχημα,τόσο αναγκαία είναι και η κατάλυση της ζούγκλας εντός μας για να τη διατρέξει το φως του πολιτισμού.
Ο δρόμος ανοίγει την προοπτική του ταξιδιού,της αναζήτησης,των νέων προκλήσεων,της επαφής με νέους λαούς και νέες-άγνωστες ως χθες-ιδέες.
Ο δρόμος γεννά το εμπόριο,την δι-ανθρώπινη συναλλαγή,προάγει την παραγωγή πλούτου,αλλά και την προσέγγιση των ανθρώπων.
Η πρώτη επαφή με το "νέο" που μας περιμένει στην άκρη του δρόμου,είναι στην αρχή δειλή,καχύποπτη,διστακτική.Καθώς ο δρόμος όμως με τη διαρκή παρουσία του,την καθιστά μόνιμη,καθημερινή,αδιάλειπτη,το ανθρώπινο πνεύμα την εκλογικεύει,τη θέτει υπό την κρίση του Λόγου,την ανθρωποποιεί,τη μετατρέπει σε πολιτισμικό γεγονός.Στην πράξη,μας συμφιλιώνει με τη νέα πραγματικότητα.
Η επαφή των ανθρώπων-χάρις στους δρόμους-τους φέρνει πιό κοντά,λύνει παρεξηγήσεις και προκαταλήψεις,προάγει την ανθρώπινη αλληλεγγύη.Επαφή σημαίνει ανταλλαγή εμπορευμάτων,ιδεών,αντιλήψεων,εθίμων,αγγιγμάτων,φιλιών,έρωτα στην πιο ουσιαστική του σύλληψη!
Ο δρόμος ενώνει τους ανθρώπους και προάγει τον πολιτισμό τους.
Διόλου τυχαία,οι αποκλεισμένες-δυσπρόσιτες κοινότητες,είναι αναλογικά οι πλέον δύσπιστες,οι πλέον καχύποπτες,οι πλέον δυσπροσάρμοστες απέναντι στην καινοτομία,στη θέα του ξένου (ανθρώπου ή πράγματος,ιδέας ή εθίμου),στην υιοθέτηση των παραγώγων του πολιτισμού.

Ισχύουν άραγε αυτές οι διαπιστώσεις και για τους "εντός μας δρόμους"?
Εδώ,το έδαφος είναι σαθρό,αβέβαιο.Οι εσωτερικοί δρόμοι δεν έχουν σταθερή πορεία,ούτε σταθερό οδόστρωμα.Συχνά χάνονται σε αβέβαιους μαιάνδρους,λοξοδρομούν σε σκοτεινά μονοπάτια,χάνουν τη σήμανση και το φωτισμό απροειδοποίητα.Φιλοξενούν επίσης παράξενους συνταξιδιώτες,αινιγματικούς συνοδοιπόρους,λαθρεπιβάτες που μας γοητεύουν προς άγνωστους προορισμούς....
Ενα μονοπάτι που διαβήκαμε κάποτε νέοι,πόσο αλλιώτικο μας φαίνεται σήμερα!
Είτε είναι ο χωματόδρομος του χωριού,είτε ο δρόμος προς το ζητούμενο ιδανικό!
Παλιά σοκάκια,που τριγυρνώ με γλυκιά μελαγχολία!
Παλιές ιδέες που αναθεώρησα και στράφηκα σε νέα μονοπάτια!
Και πάντοτε η ίδια έκπληξη στην απρόσμενη διασταύρωση: η σύγχρονη λεωφόρος που συναντά το δρόμο των κυνηγών! Η σύγχρονη ιδέα που τα ίχνη της βγάζουν σε πανάρχαια δρομάκια, που χορτάριασαν,ώσπου η διάνοια να τα ξανα-περπατήσει...

"Ολα είναι δρόμος" λέει η ταινία του Βούλγαρη,συμφωνώ,όλα είναι ταξίδι,αναζήτηση,αέναη διάβαση προς το μέλλον!
Μπροστά στο αδιέξοδο,η λύση είναι προφανής:αλλάζεις προορισμό! Αν όμως το αδιέξοδο του "έξω δρόμου" είναι εύκολα διαπιστώσιμο,το αδιέξοδο της εσωτερικής οδού,μπορεί να σε κρατήσει παγιδευμένο για χρόνια.Θέλει θάρρος και αυταπάρνηση να παραδεχτείς πως έσφαλλες,να ξαναρχίσεις απ'την αρχή την αναζήτηση,να ψάξεις νέα μονοπάτια όταν οι  ιδέες σου σε βγάζουν σε αδιέξοδα...Και πόσο κουράγιο,για να ξαναπάρεις απ'την αρχή το νήμα και να ψάξεις εκεί που ως τώρα δεν είχες φανταστεί!

Είναι βέβαια αναγκαίο,οι δρόμοι να μένουν ανοιχτοί!
Aνοιχτοί δρόμοι σημαίνει εξέλιξη της ανθρωπότητας.
Το μεγάλο ιδανικό του περασμένου αιώνα-ο σοσιαλισμός-στους δρόμους ενηλικιώθηκε,εκεί επικράτησε (αιματηρά ή αναίμακτα) και εκεί-αντίστοιχα- καταλύθηκε...
Ανοιχτοί "εσωτερικοί δρόμοι" προυποθέτουν αυτοκριτική εγρήγορση,απουσία δογματισμού,συνεχή αυτοέλεγχο,επίκληση των επιχειρημάτων του "αντιπάλου",βαθύτερη επίγνωση του γεγονότος πως δεν είναι ο προορισμός  αλλά το ταξίδι ό'τι σε κάνει σοφότερο στη ζωή!

Υπάρχει,τέλος,ένα μονοπάτι που συνδυάζει τα χαρακτηριστικά των "έξω" και των "έσω" δρόμων.
Τρεμάμενος φωτισμός,ασταθές οδόστρωμα,ανύπαρκτη σήμανση,άγνωστη πορεία: είναι το υδάτινο μονοπάτι του φεγγαριού...


ΥΓ:το κείμενο γεννήθηκε με αφορμή ένα σχόλιο περί δρόμων του φίλου Στάμου,με τον οποίο οι δρόμοι μας συχνά διασταυρώνονται εδώ και είκοσι χρόνια.Είναι πάντοτε πολύτιμος συνοδοιπόρος.

10/3/2012



1 comment:

  1. Έξοχο κείμενο, εύστοχο και (πολύ φοβάμαι) πολύ ώριμο, μοναδικός ο Frankie!
    Υ.Γ. Σε ευχαριστώ φίλε.

    ReplyDelete